SİYATİK, SİYATALJİ, YAYILICI (RADİKÜLOPATİK) BEL AĞRILARI

Bel bölgesindeki omurlarda, kaslarda, bağlarda herhangi bir sorun ve bu soruna bağlı ağrılar varsa; bu ağrılar kalçalara, uyluğa, bacağa, hatta ayak ucuna kadar yayılır, bu ağrı genellikle tek taraflı olmakla birlikte iki taraflı da olabilir. Belden bacağa yayılan ağrılara siyatik siniri oluşturan sinir köklerine baskı olduğu için  siyatik ağrısı, siyatalji, lomber radikülopati gibi isimler verilir.

Ancak eğer bel bölgesindeki omurlarınızda herhangi bir sorun varsa bu bir şekilde ayak üçlarınıza kadar ağrı hissetmenize yolaçar. Bunun sebebi belden kök alan bir sinirinizin tüm alt ekstremitel boyunca ilerleyerek ayakta sonlanıyor olmasıdır. Bel kaynaklı bir problemden dolayı belden bacağa vuran tüm ağrılara lomber radikulopati denir. Aynı şekilde boyundan kollara vuran ağrılar da servikal radikülopati adını alır. Bu tip ağrılara siyatik nevralji, siyatik gibi adlar da verilir.

Belde sinir köklerine baskı yapabilecek olan birçok sebep vardır:

• Bel fıtığı: Burada diskler arasında bulunan jelatinoz kıvamında ki materyalin (nucleus pulpozus, görevi yük dağılımını sağlamaktır) diskin dış yüzeyindeki tabakadan (annulus fibrozis) dışarı doğru taşması söz konusudur. Taşan disk materyali buradan geçmekte olan sinir köklerine baskı yaparak şikâyetlere sebep olur.
• Spinal stenoz (omurilik kanal darlığı): Bazen omurlar arasındaki sinirlerin çıktığı mesafe ya da omurga ortasından geçen omurilik kanalı daralarak buradan geçen sinirlerin sıkışmasına sebep olur.
• Dejeneratif disk hastalığı (bel kireçlenmesi): Yaşlanma ile beraber disklerin su içeriğindeki azalma ve buna bağlı olarak gelişen kimyasal değişiklikler omurların yapısında bozulma ile sonuçlanır. Omurlar arasında bulunan diskin su içeriği azalır, disk sertleşir, anulustaki yırtıklardan disk materyalı bulunması gereken yerin dışına sinir köklerine doğru taşar. Bu durumda diskin şok emme ve omurgaya gelen yükü karşılanması görevi inkitaya uğrar. Omur etrafındaki bağlar gevşer, instabilite gelişir. Bu bozulma sonucu sinirlerin üzerinde baskı olur.
• Bel kayması (spondilolistezis): Omurgayı oluşturan omur kemikleri birbirleri üzerinde bir düzen içerisinde dizilirler. Normalde omurların ön ve arka kenarları, bir alt ve bir üst omurun kenarları ile aynı hizadadır. Omurlar birbirlerine ön kısımda diskler arka kısımda faset eklemler yardımı ile bağlanır. Bu dizilimin dayanıklılığını arttıran birçok bağ yapısı da kemikler arasında köprü oluşturur. Bel kayması olarak bilinen hastalıkta bir omur diğerinin üzerinde genellikle öne doğru yer değiştirir. Bu kayma olayı sonucunda, omurganın içinden geçen omuriliği ya da genellikle sinirleri sıkıştırır ve her iki bacakta ağrı, uyuşukluk ve yanma gibi şikâyetler meydana gelir.
• Nadir de olsa tümör, enfeksiyon gibi daha ciddi hastalıklar siyati sinir ağrısı yapabilir.

Omurganızı detaylı incelemek üzere röntgenler, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme tetkikleri sebebi ortaya çıkarır. Sinir hasarını değerlendirmek için EMG yapılabilir.

Tedavi;

• Dinlenme: Belin dinlenmesini sağlamak üzere birkaç gün veya hafta korse takılabilir. Ancak uzun süreli korse kullanılması bel problemlerinin temel tedavi prensiplerinden adale güçlendirme prensibine ters olduğu ve adaleleri zayıflattığı için uzun süreli kullanılmamalıdır. Aks bozukluğu varsa aksı düzeltici özel aparatlar verilir,
• İlaç tedavisi: Ağrı kesici ve bölgesel ödemi geri çekecek ilaç kullanımı sıktır. Sinir basısı fazla ise kortizon kullanımı hızlı bir iyileşme sağlar. Ancak kortizon kullanımına ve şekline doktorunuzun karar vermesi önemlidir.
• Fizik tedavi: İsometrik ve germe egzersizleri, sıcak soğuk uygulamaları, elektrik stimulasyon tedavileri uygulanır. Uzun süreli iyi sonuçlar için uygun hareketlerle boyunu güçlendirmek hayati öneme sahiptir.
• Akupunktur, İMS (Kuru İğne Tedavisi), paravertebral trigger point enjeksiyonları yapılabilir, ligament hasarından şüpheleniliyorsa proloterapi uygulanabilir.
• Uygun ortopedik yastıklar önerilebilir.
• Tedavi cevap vermeyen vakalarda ya da çok büyük disk taşmaları varsa cerrahi tedavi de göz önünde bulundurulmalıdır.